Vakfımızın mürâcaatına binâen, faâliyet alanlarımız olan eğitim, kültür ve sosyal sorumluluk alanlarıyla ilişkili Milli Eğitim Bakanlığı, Kültür ve Turizm Kültür Bakanlığı, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Hazine Bakanlığı ve Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün yaptığı denetimler netîcesinde, 4692 sayılı Kanunun 20.maddesine göre, Cumhurbaşkanınca 21/ 04 /2021 tarih ve 3845 sayılı kararı ile vakfımız, Kamuya Yararlı Vakıf (Vergi Muâfiyeti Statüsü) kazanmıştır.
Vakfımıza bağış yapacak kurumların bu statü ile sağlayacağı vergi avantajları ile Vakfımızın sağlayacağı vergi indirimleri, muâfiyetler ve istisnâlar aşağıda paylaşılmıştır.
1) Gelir ve Kurumlar Vergisi
Vergiden muaf vakıflar tarafından yapılan kültür ve turizm amaçlı faâliyetlere ilişkin bağışların tamamı (KVK, m.10/1-d; GVK, m. 89/7) ile bu vakıflara makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların toplamının o yıla ait beyan edilen gelirin/kurum kazancının % 5’ine kadar olan kısmı (KVK, m.10/1-c; GVK, m. 89/4) bağış yapan gerçek kişi veya kurum tarafından beyannâmede vergi matrahından indirim konusu yapılabilir. Bu istisnâ vakfa değil, bağışçıya yöneliktir.
A. Gelir Vergisi:
GVK, m. 89/4
4. Genel ve özel bütçeli kamu idâreleri, il özel idâreleri, belediyeler, köyler ile kamu yararına çalışan dernekler ve Bakanlar Kurulunca vergi muâfiyeti tanınan vakıflara yıllık toplamı beyan edilecek gelirin % 5’ini (kalkınmada öncelikli yöreler için % 10’unu) aşmamak üzere, makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımlar.
GVK, m. 89/7
7. Genel ve özel bütçeli kamu idâreleri, il özel idâreleri, belediyeler, köyler, kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi muâfiyeti tanınan vakıflar ve bilimsel araştırma faâliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan ya da Kültür ve Turizm Bakanlığınca desteklenen veya desteklenmesi uygun görülen;
a) Kültür ve sanat faâliyetlerine ilişkin ticârî olmayan ulusal veya uluslararası organizasyonların gerçekleştirilmesine,
b) Ülkemizin uygarlık birikiminin kültürü, sanatı, târihî, edebiyatı, mîmârîsi ve somut olmayan kültürel mirası ile ilgili veya ülke tanıtımına yönelik kitap, katalog, broşür, film, kaset, CD ve DVD gibi manyetik, elektronik ve bilişim teknolojisi yoluyla üretilenler de dahîl olmak üzere görsel, işitsel veya basılı materyallerin hazırlanması, bunlarla ilgili derleme ve araştırmaların yayınlanması, yurt içinde ve yurt dışında dağıtımı ve tanıtımının sağlanmasına,
c) Yazma ve nâdir eserlerin korunması ve elektronik ortama aktarılması ile bu eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılmasına,
d) 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki taşınmaz kültür varlıklarının bakımı, onarımı, yaşatılması, rölöve, restorasyon, restitüsyon projeleri yapılması ve nakil işlerine,
e) Kurtarma kazıları, bilimsel kazı çalışmaları ve yüzey araştırmalarına,
f) Yurt dışındaki taşınmaz Türk kültür varlıklarının yerinde korunması veya ülkemize ait kültür varlıklarının Türkiye’ye getirtilmesi çalışmalarına,
g) Kültür envanterinin oluşturulması çalışmalarına,
h) 2863 sayılı Kanun kapsamındaki taşınır kültür varlıkları ile güzel sanatlar, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki ürün ve eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılması ve güvenliklerinin sağlanmasına,
i) Somut olmayan kültürel mîras, güzel sanatlar, sinema, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki üretim ve etkinlikler ile bu alanlarda araştırma, eğitim veya uygulama merkezleri, atölye, stüdyo ve film platosu kurulması, bakım ve onarımı, her türlü araç ve teçhîzatın tedâriki ile film yapımına,
j) Kütüphâne, müze, sanat galerisi ve kültür merkezi ile sinema, tiyatro, opera, bale ve konser gibi kültürel ve sanatsal etkinliklerin sergilendiği tesislerin yapımı, onarımı veya modernizasyon çalışmalarına, ilişkin harcamalar ile bu amaçla yapılan her türlü bağış ve yardımların % 100’ü (Bakanlar Kurulu, bölgeler ve faâliyet türleri itibariyle bu oranı yarısına kadar indirmeye veya kânûnî oranına kadar çıkarmaya yetkilidir).
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının 7, 8, 9 ve 14 numaralı bentlerinde yer alan istisnâ.
B. Kurumlar Vergisi
KVK, m.10/1-c,d
c) Genel ve özel bütçeli kamu idârelerine, il özel idârelerine, belediyelere ve köylere, Bakanlar Kurulunca vergi muâfiyeti tanınan vakıflara ve kamu yararına çalışan dernekler ile bilimsel araştırma ve geliştirme faâliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlara makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların toplamının o yıla ait kurum kazancının % 5’ine kadar olan kısmı.
d) Genel ve özel bütçeli kamu idâreleri, il özel idâreleri, belediyeler ve köyler, Bakanlar Kurulunca vergi muâfiyeti tanınan vakıflar ve kamu yararına çalışan dernekler ile bilimsel araştırma ve geliştirme faâliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan veya Kültür ve Turizm Bakanlığınca desteklenen ya da desteklenmesi uygun görülen;
1) Kültür ve sanat faâliyetlerine ilişkin ticârî olmayan ulusal veya uluslararası organizasyonların gerçekleştirilmesine,
2) Ülkemizin uygarlık birikiminin kültürü, sanatı, târihî, edebiyatı, mîmârîsi ve somut olmayan kültürel mîrası ile ilgili veya ülke tanıtımına yönelik kitap, katalog, broşür, film, kaset, CD ve DVD gibi manyetik, elektronik ve bilişim teknolojisi yoluyla üretilenler de dahîl olmak üzere görsel, işitsel veya basılı materyallerin hazırlanması, bunlarla ilgili derleme ve araştırmaların yayınlanması, yurt içinde ve yurt dışında dağıtımı ve tanıtımının sağlanmasına,
3) Yazma ve nâdir eserlerin korunması ve elektronik ortama aktarılması ile bu eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılmasına,
4) 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki taşınmaz kültür varlıklarının bakımı, onarımı, yaşatılması, rölöve, restorasyon, restitüsyon projeleri yapılması ve nakil işlerine,
5) Kurtarma kazıları, bilimsel kazı çalışmaları ve yüzey araştırmalarına,
6) Yurt dışındaki taşınmaz Türk kültür varlıklarının yerinde korunması veya ülkemize ait kültür varlıklarının Türkiye’ye getirilmesi çalışmalarına,
7) Kültür envanterinin oluşturulması çalışmalarına,
8) Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki taşınır kültür varlıkları ile güzel sanatlar, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki ürün ve eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılması ve güvenliklerinin sağlanmasına,
9) Somut olmayan kültürel mîras, güzel sanatlar, sinema, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki üretim ve faâliyetler ile bu alanlarda araştırma, eğitim veya uygulama merkezleri, atölye, stüdyo ve film platosu kurulması, bakım ve onarımı, her türlü araç ve teçhîzatının tedâriki ile film yapımına,
10) Kütüphâne, müze, sanat galerisi ve kültür merkezi ile sinema, tiyatro, opera, bale ve konser gibi kültür ve sanat faâliyetlerinin sergilendiği tesislerin yapımı, onarımı veya modernizasyon çalışmalarına, ilişkin harcamalar ile makbuz karşılığı yapılan bağış ve yardımların % 100’ü. Bakanlar Kurulu, bölgeler ve faâliyet türleri itibarıyla bu oranı, yarısına kadar indirmeye veya kânûnî seviyesine kadar getirmeye yetkilidir.
2) KDV İstisnâsı
3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 17 nci maddesinin 1. Kültür ve Eğitim Amacı Taşıyan İstisnâlar ile 2. Sosyal Amaç Taşıyan İstisnâlar başlıklı fıkralarında belirtilen mal ve hizmet teslimleri ile sınırlı olmak üzere Bakanlar Kurulu Kararıyla Vergi Muâfiyeti Tanınan Vakıflara KDV istisnâsı hakkı tanınmıştır.
Bu fıkralara göre:
Kültür ve Eğitim Amacı Taşıyan İstisnâlar ile vergiden muaf statüsü taşıyan vakıfların;
- İlim, fen ve güzel sanatları, tarımı yaymak, ıslah ve teşvik etmek amacıyla yaptıkları teslim ve hizmetleri,
- Tiyatro, konser salonu, kütüphâne, sergi, okuma ve konferans salonları ile spor tesisleri işletmek veya yönetmek suretiyle îfâ ettikleri kültür ve eğitim faâliyetlerine ilişkin teslim ve hizmetleri Katma Değer Vergisinden istisnâ edilmiştir.
Sosyal Amaç Taşıyan İstisnâlar fıkrasında ise vergiden muaf statüsü taşıyan vakıfların;
- Hastane, nekâhathâne, klinik, dispanser, prevantoryum, sanatoryum, kan bankası ve organ nakline mahsus bankalar, anıtlar, botanik ve zooloji bahçeleri, parklar ile veteriner, bakteriyoloji, seroloji ve distofajin laboratuvarları gibi kuruluşlar, öğrenci veya yetiştirme yurtları, yaşlı ve sakat bakım ve huzurevleri, parasız fukarâ aşevleri, düşkünevleri ve yetimhâneleri işletmek veya yönetmek suretiyle îfâ ettikleri kuruluş amaçlarına uygun teslim ve hizmetlerinin Katma Değer Vergisinden istisnâ olacağı hükmü getirilmiştir.
Bakanlar Kurulu Kararıyla Vergi Muâfiyeti Tanınan Vakıfların 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 17nci maddesinin 1 ve 2 numaralı fıkraları kapsamına giren mal teslim ve hizmet îfâları katma değer vergisine tabi değildir.
Ayrıca söz konusu vakıflarca işletilen hastane, nekâhathâne, klinik, dispanser gibi kuruluşlar ile yaşlı ve sakat bakımevleri, parasız ve fukarâ aşevleri, yetimhâne ve benzeri müesseselere bedelsiz olarak yapılan mal teslimi ve hizmet îfâları katma değer vergisine tabi değildir.
3) Verâset ve İntikal Vergisi Muâfiyeti
7338 sayılı Verâset ve İntikal Vergisi Kanununun muâfiyetleri düzenleyen 3 üncü maddesinin (a) fıkrasında; amme idâreleri, emekli ve yardım sandıkları, sosyal sigorta kurumları, umûmî menfaate hâdim cemiyetler, siyâsî partiler ve bunlara ait olan veya bunların aralarında kurdukları teşekküllerden Kurumlar Vergisine tabi olmayanların verâset ve intikal vergisinden muaf oldukları hükme bağlanmıştır.
Aynı maddenin (b) fıkrasında ise (a) fıkrasında sayılanlar dışında kalan hükmi şahıslara ait olup umumun istifâdesi için ilim, araştırma, kültür, sanat, sıhhat, eğitim, sağlık, hayır, îmar, spor gibi maksatlarla kurulan teşekküllerin verâset ve intikal vergisinden muaf olduğu hükmüne yer verilmiştir.
Verâset ve İntikal Vergisi Kanununun 3 üncü maddesinin (b) fıkrasında belirtilen amaçları gerçekleştirmek için kurulan Vakıfların bu nitelikleri devam ettiği sürece yapılacak bağış ve yardımlar verâset ve intikal vergisinden muaftır.
Ayrıca, 7338 sayılı Verâset ve İntikal Vergisi Kanununun istisnâları düzenleyen 4 üncü maddesinin (k) bendi ile, Bakanlar Kurulunca vergi muâfiyeti tanınan vakıflara kuruluşu için veya kurulduktan sonra tahsis olunan mallar verâset ve intikal vergisinden istisnâ tutulmuştur.
4) Emlak Vergisi Muâfiyeti
1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin (m) fıkrasına göre, kiraya verilmemek ve resmî senedinde yazılı amaçlara tahsis edilmek şartıyla vakfa ait binalar için emlak vergisi muâfiyetinden yararlanmaktadır.
Öte yandan, 1319 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (a) fıkrasında mazbut vakıflara ait binalar, (s) fıkrasında Türk Silahlı Kuvvetlerini ( Jandarma Genel Komutanlığı dahîl) güçlendirmek amacıyla kurulmuş vakıflara ait binalar, 14 üncü maddesinin (f) fıkrasında Türk Silahlı Kuvvetlerini ( Jandarma Genel Komutanlığı dahîl) güçlendirmek amacıyla kurulmuş vakıflara ait arazi ve arsalar dâimî olarak emlak vergisinden muaf tutulmaktadır.
Diğer taraftan, 5737 sayılı Vakıflar Kanununun 77 nci maddesi hükmüne göre, Vakıflar Genel Müdürlüğü ile mazbut vakıflara ait bina, arsa ve araziler kiraya verilip verilmediğine bakılmaksızın dâimî olarak bina ve arazi vergisinden; ayrıca tüm iş ve işlemleri her türlü vergi, resim, harç ve katılım payından istisnâ tutulmaktadır.
5) Harç İstisnâsı
492 sayılı Harçlar Kanununun 38 inci maddesinin birinci fıkrasında, noter işlemlerinden bu kanuna bağlı (2) sayılı tarifede yazılı olanların noter harçlarına tabi olduğu; üçüncü fıkrasında ise Bakanlar Kurulunca vergi muâfiyeti tanınan vakıfların kuruluş muameleleriyle bu vakıflara yapılacak bağışlamaların harca tabi tutulmayacağı hükme bağlanmıştır.
Harçlar Kanununun 59 uncu maddesinin (b) bendi gereğince Bakanlar Kurulunca vergi muâfiyeti tanınan vakıfların iktisap edecekleri gayrimenkullerin ve sair aynî hakların tescilleri ve şerhi gerektiren işlemleriyle bu vakıflara ait tesislerin ve bu tesislerin sonradan iktisap edecekleri gayrimenkullerin ve sair aynî hakların tescilleri ve şerhi gerektiren işlemleri ve bunların terkinleri harçtan istisnâ edilmiştir.
Söz konusu istisnâ hükmü Kanunda öngörülen koşulları hâiz vakıfların gayrimenkul iktisabı ve tescil işlemleri ile şerhi gerektiren diğer işlemlerine münhasır olup, anılan vakıfların gayrimenkul ve sair aynî hak satış ve devir işlemlerini kapsamamaktadır.
6) Damga ve Vergi İstisnâsı
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 9 uncu maddesi uyarınca, damga vergisinden istisnâ edilen kağıtların belirtildiği Kanuna ekli (2) sayılı tablonun “V. Kurumlarla ilgili kağıtlar” başlıklı bölümünün 19 numaralı fıkrasında, Bakanlar Kurulunca vergi muâfiyeti tanınan vakıfların kuruluş işlemlerinde düzenlenen her türlü kağıtlarla, Türk Silahlı Kuvvetlerini (Jandarma Genel Komutanlığı dahîl) güçlendirmek amacıyla kurulmuş vakıfların her türlü işlemlerinde düzenlenen kağıtların damga vergisinden istisnâ olduğu hükme bağlanmıştır.
7) Yardım Toplama Kanunu
Kamuya yararlı dernek ve vakıflar 2860 sayılı Yardım Toplama Kanunu uyarınca izin almadan yardım alma imkânı vardır.
Kişiler ve kuruluşlar, yetkili makamdan izin almadan yardım toplayamazlar. Ancak, kamu yararına çalışan dernek, kurum ve vakıflardan hangilerinin izin almadan yardım toplayabilecekleri, İçişleri Bakanlığının önerisi üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenip îlân edilir.
8) Gümrük Kanunu
4458 sayılı Gümrük Kanununun 167. maddesinin 7. fıkrasına göre kamu yararına çalışan dernek ve vakıflar tarafından ticârî gaye güdülmemek ve kuruluş amaçları doğrultusunda kullanılmak üzere ithal edilen eşyadan; eğitim, bilim ve kültürel amaçlı eşya ile bilimsel alet ve cihazlar, tıbbi teşhis, tedavi ve araştırma yapılmasına mahsus alet ve cihazlar, bilimsel araştırma amacına yönelik hayvanlar ile biyolojik veya kimyasal maddeler, insan kaynaklı tedâvi edici maddeler ile kan gruplarına ve doku tipi ayırma belirteçleri, ilaç özelliği olan ürünlerin kalite kontrolü amacına yönelik maddeler gümrük vergisinden muaftır.
9) Taşıt Kanunu
237 sayılı Taşıt Kanununun birinci maddesinin (d) bendi uyarınca kamuya yararlı dernek ve vakıflara Başbakanlıkça lüzumlu görülenler tarafından kullanılacak taşıtlara resmî (siyah) plaka verilir.
10) Devlet İhâle Kanunu
2886 sayılı Devlet İhâle Kanununun 72. maddesine göre kamu yararına çalışan dernek ve vakıflara, kuruluş gâyelerine uygun olarak kullanılmak üzere, Hazinenin özel mülkiyetinde kayıtlı bulunan ve kamu hizmetlerine tahsisli olmayan taşınmaz malları, satış târihîndeki alım satım râyici nazara alınarak kıymet takdiri suretiyle satılabilir. Bu yolla edinilen taşınmaz mallar veriliş maksadı dışında kullanılamaz ve satılamaz. Beş yıl içinde kuruluş gayesine uygun olarak kullanılmadığı takdirde, taşınmaz mal, satış bedeli üzerinden Hazinece geri alınır.
11) Belediyeler Kanunu
5393 Sayılı Kanunun 75. Maddesinin (c) bendi uyarınca Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi muâfiyeti tanınmış vakıflar ve 7/6/2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu kapsamına giren meslek odaları ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilir. Diğer dernek ve vakıflar ile gerçekleştirilecek ortak hizmet projeleri için mahallin en büyük mülkî idâre âmirinin izninin alınması gerekir.
12) Diğer Kanunlar
04.06.1998 tarih ve 23362 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Vakıf Hayrat Taşınmazların Tahsisi Hakkında Yönetmeliğin yedinci maddesine göre vakıf hayrat taşınmazların tahsis edilebileceği müesseselerden biri de dernek ve vakıflardır.
Kamu yararı alan dernek ve vakıflar devlet protokolünde yer alırlar.
2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 14. maddesine göre, korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının intifâ hakları, belirli sürelerle kamu hizmetlerinde kullanılmak üzere, Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle kamu menfaatine yararlı millî derneklere bırakılabilir.
765 sayılı Türk Ceza Kanunun 483.maddesi uyarınca, bu dernek ve vakıflara tecavüz ve hakarette bulunanların, eylemlerinin niteliğine göre 480 yada 482. maddelerde yazılı cezalarla cezalandırılması.
Bağış Yap 
